Internationale samenwerking
In 2016 heeft de commissie internationalisering van het UMC Utrecht de internationale, strategische samenwerkingen geëvalueerd. De eerste focus hierbij is over het algemeen onderzoek, maar we nemen ook de onderwerpen zorg, onderwijs en innovatie mee. De commissie heeft besloten om alle samenwerkingen te continueren, maar in de toekomst de nadruk te leggen op het versterken van bestaande samenwerking binnen de Europese Unie. Het UMC Utrecht werkt al nauw samen met University College London en heeft besloten om ook de samenwerking met Karolinska Instituut in Stockholm te versterken. In 2016 heeft het UMC Utrecht een aantal bezoekers uit het buitenland ontvangen, waaronder de minister van Gezondheid van Indonesië. 

Samenwerking Utrecht Science Park
Het UMC Utrecht is een belangrijke speler in de doorontwikkeling van Utrecht Science Park (USP). Met deze doorontwikkeling geven we samen met onze partners vorm aan de beoogde hoogwaardige leer- en onderzoeksomgeving in het hart van Nederland. Ook in 2016 hebben hier weer de nodige overleggen voor plaatsgevonden. Partners zijn onder andere: Utrecht Science Park, de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht, het Hubrecht Instituut, Danone Research, de Economic Board Utrecht, het Utrechts Landschap, diverse gemeenten en de provincie Utrecht. Naast bereikbaarheid en duurzaamheid, zijn kennis, ontmoeten en ontwikkelen hierbij belangrijke thema’s. 

Economic Board Utrecht
Het UMC Utrecht is onderdeel van de Economic Board Utrecht. Voor het thema gezondheid werken we hierbinnen samen met gemeenten, bedrijven en andere zorgaanbieders en kennisinstellingen in Utrecht. Samen zetten we ons in voor een gezonde, leefbare samenleving met vitale bewoners in vitale wijken. Dit doen we door ideeën, kennis en uitkomsten van onderzoek om te zetten in economische kansen en spin-off. Hierbij is het de uitdaging grip te krijgen op de kosten van de gezondheidszorg.

In 2016 hebben we binnen de Economic Board Utrecht onder andere gewerkt aan het project Uzelf. Het doel hiervan is om mensen meer de regie te geven over hun eigen gezondheid (via onder andere e-health opties) en efficiëntere zorg te bewerkstelligen. Voor project Uzelf hebben we in 2016 een Health Deal met het ministerie van VWS ondertekend en hebben we subsidie toegekend gekregen voor de implementatie ervan.

Samenwerking TU Eindhoven en Universiteit Utrecht
In 2016 hebben we besloten om samenwerking tussen het UMC Utrecht, de Universiteit Utrecht en de TU in Eindhoven te intensiveren. Samen investeren we in de komende drie jaar 10 miljoen euro in een gezamenlijk fonds. Hiermee willen we het gezamenlijk onderzoek naar een hoger niveau tillen en duurzaam maken. De eerste samenwerkingen richten zich onder meer op regeneratieve geneeskunde, medische beeldverwerking, poreuze materialen en energie. In juni 2016 was er een Alliantiedag in Eindhoven waar wetenschappers op het gebied van Regenerative Medicine en Imaging elkaar hebben ontmoet. In 2017 organiseert het UMC Utrecht de Alliantiedag en betrekt hier in het kader van valorisatie ook de Economic Board Utrecht en Brainport Eindhoven bij.

Samenwerkingsrelatie Calamiteitenhospitaal
Het Calamiteitenhospitaal is een samenwerkingsverband tussen Defensie (het Centraal Militair Hospitaal) en het UMC Utrecht. Als academisch ziekenhuis zijn we aangewezen als traumacentrum en samen met een militair hospitaal en een Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) als onderdeel van het RIVM, bieden we de nodige kennis en infrastructuur voor de opvang van betrokkenen bij een calamiteit. Betrokken medewerkers, waaronder (IC-) verpleegkundigen, Rode Kruis-vrijwilligers, (vrijwilligers van) de brandweer, administratief medewerkers en personeel van de beveiligingsdienst scholen we hier jaarlijks voor. Daarnaast geven we cursussen voor de afdelingen Infectiologie voor het verlenen van zorg aan patiënten die (mogelijk) een bijzondere infectieziekte hebben. In 2016 hebben we de samenwerking in het calamiteitenhospitaal voortgezet.

Samenwerking met Zelfstandige Behandel Centra (ZBC’s)
Het UMC Utrecht werkt op meerdere gebieden nauw samen met enkele Zelfstandige Behandel Centra’s (ZBC’s), zoals de Bergman Clinics, Oogkliniek de Bilt, Bartiméus, Pento Audiologisch Centrum en Saltro Diagnostisch centrum. In 2016 is hier samenwerking met het Alexander Monro Borstkankerziekenhuis in Bilthoven bijgekomen.

In de samenwerking met het Alexander Monro Borstkankerziekenhuis leveren we pathologiediensten en werken we samen om de dienstverlening aan patiënten verder te verbeteren. Zo participeert een patholoog van het UMC Utrecht in het multidisciplinair overleg van het Alexander Monro Borstkankerziekenhuis. Ook kunnen we door de samenwerking meer patiënten includeren in onderzoek. In 2017 kijken we hoe we de samenwerking kunnen uitbreiden met andere disciplines en of we ook andere ziekenhuizen in deze alliantie kunnen betrekken.

Samenwerking Health-RI
Health-RI is een verdere verbreding van het programma Data4lifesciences (D4LS) het verbindt research faciliteiten en research data voor mensgebonden health research en is gelinkt aan de European Open Science Cloud.

In 2016 is Health-RI opgenomen in de agenda van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) voor Grootschalige Onderzoeksfaciliteiten. Hierin zijn de grote onderzoeksfaciliteiten opgenomen die in de iets verdere toekomst - rond of na 2025 - wenselijk zijn voor vernieuwend wetenschappelijk werk aan de grenzen van onze kennis én daarmee bijdragen aan de internationale positionering van sterke Nederlandse onderzoeksgroepen. 

Samenwerking Data4lifesciences
In NFU-verband werken we samen met het programma Data4lifesciences (D4LS) aan een gedeelde data infrastructuur voor biomedisch onderzoek. Hierbij wordt onder andere het principe van FAIR data gehanteerd (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable).

Samenwerking Hubrecht Instituut
In 2016 hebben we onze samenwerkingsovereenkomst met de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) verlengd. Hiermee bekrachtigen we de samenwerking tussen het Hubrecht Instituut, een onderzoeksinstituut van de KNAW, en het UMC Utrecht. We werken al sinds 2008 samen met het onderzoeksinstituut en deze affiliatie is nu voor onbepaalde tijd verlengd. Het Hubrecht Instituut bestond in 2016 100 jaar. Van een opslagplaats voor de collectie van Ambrosius Hubrecht is het instituut de afgelopen eeuw uitgegroeid tot wereldspeler op het gebied van fundamenteel onderzoek binnen stamcel- en ontwikkelingsbiologie. Een belangrijke impuls in deze ontwikkeling is de samenwerking die het Hubrecht Instituut sinds 2008 heeft met het UMC Utrecht.

Samenwerking Universiteit Utrecht
De Universiteit Utrecht (UU) en het UMC Utrecht werken nauw samen. Sinds 2000 zijn de Faculteit Geneeskunde van de UU, het voormalig Academisch Ziekenhuis Utrecht en het Wilhelmina Kinderziekenhuis gefuseerd en bestaan sindsdien onder de naam UMC Utrecht. De Faculteit Geneeskunde is onderdeel van de UU maar behoort organisatorisch tot het UMC Utrecht. Naast de samenwerking op het gebied van onderwijs, werken we ook nauw samen op het gebied van onderzoek. Fundamenteel onderzoek is een wezenlijk onderdeel van beide organisaties en reikt verder dan enkel de Faculteit Geneeskunde. Zo werken we bijvoorbeeld veelvuldig samen met de Bèta Faculteit en de Faculteit Diergeneeskunde.

Samenwerking Child Health

Samenwerking Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)
Het UMC Utrecht is in 2016 een samenwerking aangegaan met het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) voor de zorg voor kinderen en volwassenen met aangeboren (congenitale) hartafwijkingen. Samen willen we een multidisciplinair centrum voor congenitale hartafwijkingen tot stand brengen op twee volwaardige locaties, met behoud van eigen identiteit. Deze samenwerking bevordert de kwaliteit van zorg voor patiënten met deze weinig voorkomende aandoeningen en waarborgt de beschikbaarheid van deze zorg in beide regio’s.

Samenwerking met ziekenhuisgroep Twente
In 2016 hebben we in samenwerking met ziekenhuisgroep Twente een Schisiscentrum opgestart. In het Schisiscentrum kunnen ouders terecht voor onderzoek, diagnose en behandeling van hun kind met schisis. In 2017 zullen we de samenwerking uitbreiden met het ziekenhuis in Tilburg.

Prinses Máxima Centrum
Zie onder Samenwerking Cancer. 

Samenwerking Regenerative Medicine & Stem Cells

Samenwerking Nederlandse Cystic Fybrosis Stichting
Het UMC Utrecht en de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting hebben in 2016 besloten een samenwerking aan te gaan voor internationaal onderzoek. De ambitie is om de komende vijf jaar geïndividualiseerde behandeling voor alle mensen met CF in Nederland te realiseren. Als dat lukt, zal CF in de verdere toekomst voor patiënten geen dodelijke ziekte meer zijn. Een dergelijke nauwe samenwerking tussen een ziekenhuis en een patiëntenorganisatie is uniek in Nederland.

Samenwerking Cancer

Prinses Máxima Centrum
In 2014 hebben de Vereniging Ouders, Kinderen en Kanker (VOKK), de Stichting Kinderoncologie Nederland (SKION), Stichting ODAS en kinderoncologen het initiatief genomen tot oprichting van een nationaal centrum op het gebied van kinderoncologie: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie (PMC). De concentratie van zorg en onderzoek op het allerhoogste niveau in één kinderoncologisch centrum vergroot de overlevingskansen en verkleint de gezondheidsproblemen tijdens en na de behandeling. Het Prinses Máxima Centrum heeft ook in 2016 gewerkt vanuit een vleugel van het Wilhelmina Kinderziekenhuis. Naar verwachting wordt de nieuwbouw in mei 2018 opgeleverd, met een brug verbonden aan het WKZ. Het UMC Utrecht participeert als aandeelhouder in dit centrum en verleend een belangrijk deel van de dienstverlening op het gebied van  onder andere operatie en IC capaciteit, ondersteunende diagnostiek en ICT.

Regionaal Kankercentrum Utrecht (RAKU)
In 2015 heeft het UMC Utrecht samen met het Meander Medisch Centrum in Amersfoort en het Antonius Ziekenhuis Nieuwegein het Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht (RAKU) opgezet. Dit in nauw overleg met huisartsen in de regio en zorgverzekeraars. Binnen het RAKU werken we aan het optimaal realiseren van hoog complexe oncologische zorg. Hierbij starten we met mensen met maag-, slokdarm- en levertumoren. De samenwerking maakt het ook makkelijker om meer patiënten in onderzoek te includeren.  

Per oktober 2016 zijn we gestart met multidisciplinair overleg binnen het RAKU en het opzetten van een post multidisciplinair overleg-poli in het UMC Utrecht. Op deze poli kunnen patiënten terecht, nadat ze zijn besproken in het multidisciplinair overleg, voor toelichting op de geadviseerde behandeling. De betreffende zorgverlener (bijvoorbeeld de oncoloog of chirurg) is dan beschikbaar om de vragen van de patiënt te beantwoorden. In 2017 openen we de post multidisciplinair overleg-poli. Ook hebben we in 2016 een portaal ontwikkeld, waarin de drie deelnemende ziekenhuizen patiënten voor multidisciplinair overleg kunnen aanmelden en alle benodigde informatie (zoals foto’s en labwaarden) kunnen invoeren.

ONCO XL
Om ervoor te zorgen dat resultaten van kankeronderzoek via marktintroducties beter en sneller hun weg vinden naar de patiënt, gaan toponderzoekers van vier ziekenhuizen en instituten in Nederland (UMC Utrecht, Antoni Leeuwenhoekziekenhuis, Hubrecht Instituut en Erasmus MC) vanaf 2017 samenwerken in een nieuw virtueel topinstituut (werknaam Onco XL). 12 april 2016 kondigden vertegenwoordigers van de vier instituten dit aan. Jaarlijks zullen KWF Kankerbestrijding en de ministeries van VWS, OCW en EZ het nieuwe virtuele instituut met 25 miljoen euro per jaar steunen.

Alexander Monro Ziekenhuis
Het Alexander Monro Ziekenhuis en het UMC Utrecht werken samen om de kwaliteit van de borstkankerzorg naar een hoger niveau te brengen. De formele samenwerking tussen beide ziekenhuizen kwam begin 2016 tot stand en wordt steeds verder ingevuld.

Samenwerking Onderwijs en Opleidingsregio (OOR-regio)
Het UMC Utrecht is verantwoordelijk voor de regie op zorg in de Onderwijs en Opleidingsregio (OOR-regio). Deze regio strekt zich uit van Apeldoorn, Tilburg en Ede tot Gouda, Amersfoort en Hilversum. In deze regio wonen circa 2,5 miljoen mensen. Een belangrijke stap in de samenwerking in de OOR-regio in 2016 is samenwerking met het Diakonessenziekenhuis in Utrecht Zeist en Doorn. In 2017 zullen we de samenwerking met ziekenhuizen aan de randen van de OOR-regio intensiveren, aansluitend bij de wensen en behoeften.  

Samenwerking met Diakonessenziekenhuis
In 2016 zijn we in samenwerking met het Diakonessenziekenhuis in Utrecht, Zeist en Doorn begonnen met het verbeteren van het zorgtraject (continuüm) voor vier patiëntengroepen, namelijk orthopedie, geboortezorg, hartfalen en maag-, darm- en leverziekten. Vaak komen patiënten zowel in het Diakonessenziekenhuis als in het UMC Utrecht. Door zorgconcepten voor deze vier patiëntengroepen te ontwikkelen, zorgen we ervoor dat de patiënt een goede ‘flow’ van zorg ervaart bij afspraken en behandelingen in beide centra. Outcome parameters voor kwalitatief goede zorg zijn leidend in het opzetten en verder uitwerken van de samenwerking. De zorgconcepten hebben we ontwikkeld in nauwe samenwerking met patiëntenverenigingen en huisartsen. In de komende periode gaan we verder met de ontwikkeling van zorgconcepten voor andere patiëntengroepen en implementeren we de ontwikkelde zorgconcepten ook in andere ziekenhuizen in de OOR-regio. Ook implementeren we in 2017 het IT-programma XDS, waardoor we patiëntendossiers tussen de betrokken instellingen onderling kunnen delen.